Algı Yanılması Nedir? Algı Yanılması Örnekleri

Algı yanılması, hemen hemen herkesin oldukça ilgisini çeken ve birçok çeşidi olan bir durum. Özellikle; optik illüzyon olarak da ifade edilen göz yanılması, sosyal medyada birçok kişinin ilgisini çekiyor. 

Algı yanılması konusu, geçmiş yıllarda birçok bilim adamının da ilgisini çekmiş ve bazı ünlü algı yanılması örnekleri ortaya çıkmış. Bu yazının devamında, algı yanılması nedir, algı yanılması neden olur gibi soruların cevaplarını ve bazı göz yanılması örneklerini bulabilirsiniz. 

Algı Yanılması Nedir?

İnsanlar, duyu organları aracılığıyla dış dünyadan sinyaller alır. Duyu organlarının aldığı bu sinyaller beyne iletilir ve beyinde birtakım işlemlerden geçerek anlamlı bir ürüne dönüşür. Ortaya çıkan bu anlamlı ürüne algı denir. 

Bazen duyu organlarının ilettiği bu sinyaller, beyinde, gerçekte olduğundan farklı yorumlanır. Böylece, algı yanılması denilen durum ortaya çıkar. Yani, bir nesne ya da durum, gerçekte olduğundan farklı algılanır.

Algı yanılmasının birçok çeşidi vardır. Hatta psikolojik rahatsızlıklar sonucu ortaya çıkan halüsinasyonlar da aslında bir algı yanılmasıdır. Ancak halüsinasyonda, gerçekte var olmayan bir durum veya nesne algılanırken normal algı yanılmalarında; gerçekte var olan durum veya nesneler, olduğundan farklı algılanır.

Algı yanılması; kişinin ruh hali, psikolojik durumu veya bunlardan bağımsız olarak fiziksel koşullar sebebiyle oluşur.

Algı Yanılması Örnekleri

Algı yanılmaları, günümüze kadar birçok bilim adamının da ilgisini çekmiş. Bunun sonucunda ortaya, klasikleşmiş algı yanılması örnekleri çıkmış. İşte onlardan bazıları...

1. Resimdeki şeklin sol sınırını oluşturan çizgi, aslında düz bir çizgi olmasına rağmen, ortadan kırık, eğik bir çizgi gibi görünür. (Bourdon Yanılsaması)

2. Resimdeki yatay kalın çizgilerin uzunlukları aslında aynı. Ancak sanki alttaki çizgi, üsttekinden daha kısaymış gibi görünüyor. (Ponzo Yanılsaması)

3. Resimde okların arasındaki yatay çizgiler, aynı uzunlukta olmalarına rağmen, üstteki alttakinden daha uzun görünüyor. (Müller-Lyler Yanılsaması)

4. Dikey kalın çizgileri kesen ince çizgi, aslında düz bir çizgi olmasına rağmen, ortadan kırık gibi görünüyor. (Poggendorff Yanılsaması)    

5. Resimdeki uzun çizgiler aslında birbirine paralel. Ancak üzerlerindeki küçük çizgiler nedeniyle, birbirine yakınlaşıp uzaklaşıyormuş gibi görünüyor. (Zollner Yanılsaması)

Yararlanılan kaynaklar: Cüceloğlu, D. (2013). İnsan ve Davranışı. Remzi Kitabevi

İlginizi çekebilir: Fobi Nedir? İlginç Fobi Çeşitleri