Bipolar Bozukluk Nedir?
Bipolar bozukluk (iki uçlu duygudurum bozukluğu), eskiden daha sık kullanılan ismiyle manik depresif bozukluk, en basit tanımıyla kişilerin ruh hallerinde ani ve zıt yönlü değişimlerin meydana geldiği ruhsal bir hastalıktır.
Her insanın ruh hali zaman zaman zıt yönlü değişimlere uğrayabilir. Ancak bipolar bozukluk hastalığı söz konusu olduğunda bu ruh hali değişimleri kişinin yaşam kalitesini, sosyal ilişkilerini, fiziksel sağlığını etkileyecek boyutlara ulaşır, hatta kişileri intihara bile sürükleyebilir.
Bipolar Bozukluk (Manik Depresyon) Belirtileri
Bipolar bozukluk hastalarında ruh hali değişimleri, iki farklı dönem şeklinde birbirini takip eder. Hastalığın diğer isminden (manik depresif bozukluk) de anlaşılacağı üzere, bu dönemlerin birine manik dönem, diğerine ise depresif dönem denir.
Bipolar Bozukluk Manik Dönem (Manik Atak) Belirtileri
Manik dönemde kişiler normalin üstünde bir enerjiye sahiptir. Aşırı hareketlidirler ve bu durum, yaşam tarzını tamamen etkileyen bir boyuttadır. Bu enerjinin bir sonucu olarak hızlı, yüksek sesli ve çok konuşurlar.
Aşırı neşeli veya öfkeli davranabilirler, hatta bazen çok çabuk saldırganlık gösterebilirler.
Aşırı hareketlilik, dikkat dağınıklığını da beraberinde getirir ve bir konu üzerine uzun süre konuşamazlar veya uzun süre odaklanamazlar.
Manik dönemdeki bu aşırı enerji sayesinde kişi, yorulmak bilmez, gece gündüz o kadar çok hareket halindedir ki yemek yemeğe veya uyumaya bile vakit ayırmayabilir. Tabi ki bu durum yavaş yavaş fiziksel sağlığını da etkilemeye başlar.
Mani dönemindeki bu ruh halinin bir diğer sonucu da kişinin sosyal ve ekonomik yaşamında kendini göstermeye başlar. Bu dönemde kişi, çok çabuk arkadaşlık kurabilse de bu arkadaşlıkları sürdürmeyi başaramaz.
Yine bu dönemde bipolar hastası kişi, o kadar iyimserdir ki her şeyi başarabileceğine inanır. Bu, iyi bir şey gibi gözükse de aşırılığın bir sonucu olarak kişi; hiç akıllıca olmayan seçimler yapabilir, büyük yatırımlar veya harcamalar yapabilir, aşırı alışveriş yapmaya başlayabilir. Bu durum da kişinin kendisini daha sıkıntılı durumların içine sokmasıyla sonuçlanabilir.
Bipolar Bozukluk Depresif Dönem Belirtileri
Bipolar bozuklukta manik dönem bir süre devam eder ve sonrasında kişi, depresif döneme girer. Depresif dönemde ise manik dönemdekinin tam tersi bir ruh hali ortaya çıkar. Yani; aşırı enerjisiz bir dönem başlar.
Depresif dönemde kişi hiçbir şey yapmak istemez, yapsa bile hiçbir şeyden zevk almaz. Kendisini çok yorgun hisseder. Karamsar bir ruh haline sahiptir.
Manik dönemdeyken her şeyi başarabileceğine inanan kişi, depresif dönemde kendine olan inancını yitirir, kendini değersiz hisseder. Tüm bu değişimler, kişiyi intihara sürükleyecek bir boyuta bile ulaşabilir.
Bu iki dönemin her birinin ne kadar süreceği belli değildir. Hatta kişi, bu iki dönem arasında normal bir döneme de girebilir, hiçbir belirti göstermeyip bir süre sonra tekrar hastalık belirtilerini göstermeye başlayabilir.
Bipolar Bozukluk Neden Olur?
Bipolar bozukluk her yaşta ortaya çıkabilen bir hastalık olsa da sıklıkla genç yetişkinlik dönmelerinde ortaya çıktığı gözlemlenmiştir. Yapılan araştırmalara göre, hastalığın ortaya çıkmasında genetik yatkınlık önemli bir faktör ve bu bozukluğa sahip hastaların birçoğu ömür boyu tedavi görmek zorunda kalabilir.
Yararlanılan kaynaklar: Morris, C. (2002). Psikolojiyi Anlamak. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları
Öztürk, O. Ruh Sağlığı ve Bozuklukları, Hekimler Yayın Birliği
Geçtan, E. Psikodinamik Psikiyatri ve Normaldışı Davranışlar
İlginizi çekebilir: Paranoya Nedir? Paranoyanın Nedeni ve Belirtileri
0 Yorumlar