Abraham Maslow, insan güdüleri üzerine araştırmalar yapan ünlü bir psikolog. Maslow'a bu ünü getiren şey ise insan ihtiyaçlarını öncelik sırasına göre belirleyip yerleştirdiği Maslow ihtiyaçlar piramidi.
Abraham Maslow, yaptığı araştırmalar sonucunda görmüş ki insanlar için bazı ihtiyaçlar, diğerlerinden daha öncelikli. Bu öncelikli ihtiyaçlar karşılanmadığında kişi, diğer ihtiyaçlarının çok da farkına varmıyor ya da diğer ihtiyaçlarını çok da önemseyemiyor.
Maslow'a göre; insanlar için daha öncelikli olan ihtiyaçlar, açlık ve susuzluk gibi fizyolojik ihtiyaçlardır. Yani kişi, fizyolojik ihtiyaçlarını belli ölçüde de olsa karşıladıktan sonra diğer ihtiyaçlarını karşılama çabasına girer.
Maslow, diğer ihtiyaçları da kendi içinde ayırıp bir ihtiyaçlar hiyerarşisi oluşturur ve bu hiyerarşiyi de bir piramidin basamakları şeklinde somutlaştırır.
Maslow İhtiyaçlar Piramidi
Maslow piramidinin en alt basamağında, yani en temelinde fizyolojik ihtiyaçlar yer alır.
Fizyolojik ihtiyaçlardan sonra sırasıyla; güvenlik ihtiyacı, ait olma ve sevgi, saygınlık ve son olarak piramidin tepesinde ise kendini gerçekleştirme ihtiyacı yer alır. Yani piramidin temelinde biyolojik ihtiyaçlar yer alırken, yukarıdaki basamaklarda ise psikolojik ihtiyaçlar yer alır.
Fizyolojik ihtiyaçlar basamağı; yeme, içme, uyku gibi biyolojik ihtiyaçları ifade eder.
Güvenlik basamağı; düzen, can, mal, çevre güvenliği, süreklilik gibi ihtiyaçları ifade eder.
Ait olma ve sevgi basamağı; aile, arkadaşlık gibi her türlü sosyal ilişki kurma, sevme-sevilme gibi ihtiyaçları ifade eder.
Saygınlık basamağı; özsaygı, değer görme, başarı, özgüven ve saygı görmek gibi ihtiyaçları barındırır.
Kendini gerçekleştirme basamağı ise yaşamı olduğu gibi görmek, pozitif olmak, sorun çözücü olmak, erdemli olmak, kucaklayıcı ve içten olmak gibi ihtiyaçları ifade eder.
Maslow piramidinin temelindeki fizyolojik ihtiyaçlar, her insan için temel ihtiyaç olsa da yukarıya doğru çıktıkça bu durum değişir. Bazı insanlar, bu genel hiyerarşiyle hareket etmeyebilir.
Kişinin içinde yaşadığı çevresel koşullar, içinde büyüdüğü aile veya mensup olduğu kültür de hangi ihtiyaçları karşılama çabasına girip girmeyeceği üzerinde önemli rol oynar.
Maslow piramidinde bir üst basamağa geçebilmek için alttaki ihtiyaçların tamamen doyuma ulaşması gerekmez. Belli bir ölçüde doyuma ulaşan kişilerin de üst basamaklardaki ihtiyaçları karşılama çabasına girmesi mümkündür.
Ancak Maslow'a göre; piramidin en tepesindeki kendini gerçekleştirme basamağına herkes ulaşamaz. Çünkü birçok insan, daha önceki basamaklarda yer alan ihtiyaçlarını karşılayamadığı için kendini gerçekleştirme konusunda herhangi bir çabaya girmez.
Yaşamda bu son basamağa erişebilen insan sayısı azdır. Bu kişiler de genelde filozoflar, sanatçılar veya yaşamın her dakikasını dolu dolu ve keyifle yaşayabilen kişiler olur.
İlginizi çekebilir: Güdülenme Nedir? Güdü, Dürtü ve İçgüdü Arasındaki Farklar
0 Yorumlar