Öğrendiklerinizi Hatırlamanızı Kolaylaştıracak 6 Aşamalı Ders Çalışma Tekniği

Sınavlara  hazırlanırken herkesin kendince uyguladığı bir ders çalışma yöntemi veya bellek güçlendirme tekniği vardır. Özellikle ezber gerektiren konular söz konusu olduğunda öğrenilenleri hatırlamayı kolaylaştıracak bir ders çalışma tekniği uygulamak bir kat daha fazla önem kazanır.

Verimli ders çalışma teknikleri kullanılmadığında kitapların başında uzun saatler geçirilse bile, bir süre sonra okunanlardan çok azı akılda kalmış olabilir. Eğer siz de insan belleğinin hangi prensiplerle çalıştığını bilir ve etkili ders çalışma yöntemleri uygularsanız öğrendiklerinizi daha kolay hatırlayabilirsiniz.

Bellek, temelde üç prensiple çalışır. Bilgiyi önce kodlar, sonra depolar ve bilgiyi hatırlamak gerektiğinde arar-bulur-geri getirir. Hem kısa süreli bellekte hem de uzun süreli bellekte bu üç aşama kullanılır (insan belleğinin kısımları ve işleyişiyle ilgili daha detaylı bilgi için İnsan Belleği Nasıl Çalışır? Uzun Süreli, Kısa Süreli ve Duyusal Bellek Nedir? başlıklı yazıya göz atabilirsiniz). 

Öğrenilen bilgiler arasındaki bağlantı, ne kadar güçlü kurulmuşsa bellek, ara-bul-geri getir aşamasında o kadar başarılı olur. Bilgiler arasında kuvvetli bir ilişki kurabilmek için birçok farklı bellek güçlendirme tekniği vardır.

Kümeleme, imgeleme, detaylandırma, bağlam içinde kodlama, anahtar kelime kullanma, organize etme gibi yöntemler, bellek güçlendirme konusunda oldukça etkilidir. Bu yöntemlerin birkaçının katkısıyla oluşturulan 6 aşamalı bellek güçlendirme tekniği, özellikle ders çalışırken kullanıldığında oldukça fayda sağlar.

Altı Aşamalı Bellek Güçlendirme Tekniği

1. Gözden Geçirme

Öncelikle okuyacağınız metni kabaca gözden geçirin. En genel hatlarıyla ne anlatılmak istendiğini, nelerden bahsedildiğini kafanızda şekillendirin.

Aklınızda kalanları, kendi kelimelerinizle oluşturduğunuz başlıklar şeklinde bir kağıda yazın. Konuyu kendi başlıklarınıza göre bölmek, bilgiyi kendinize göre yeniden örgütlemenizi sağlar.

2. Soru Sorma

Birinci aşamadayken kendi oluşturduğunuz her bir başlık için karşınıza çıkabilecek soruları düşünün. Aklınıza gelen soruları cevaplamaya çalışın. Soruların hangilerine cevap veremediğinizin veya cevabından emin olmadığınız soruların farkına varın.

3. Metni Okuma

Metnin tamamını okuyun. Bunu yaparken, ikinci aşamada hazırladığınız soruların cevaplarını da bulmaya çalışın.

4. Bağlantı Kurma

Metnin bölümleri arasında nasıl bir bağlantı olduğunu bulmaya çalışın. Metni yazan kişinin gruplandırmasıyla sizin gruplandırmanız arasındaki farklar üzerinde düşünün. Yani, metin yazarının örgütleme biçimi üzerinde düşünerek bölümler arasında kendi bağlantılarınızı kurmaya çalışın.

5. Tekrar Etme

Bitirdiğiniz her bölümü birkaç kere tekrar edin. Bu tekrarları yaparken, hangi kısımları hatırlamadığınızın ya da daha az hatırladığınızın farkına varın.

6. Yeniden Gözden Geçirme

Metnin tamamını yeniden gözden geçirin. Bu gözden geçirmeyi yaparken daha önceki aşamaları ne kadar başarıyla uyguladığınızı test edin.

Bu aşamada, metnin temel kavramlarını ve bölümlerini zorlanmadan hatırlayabilmeniz gerekir. Bunu yapabiliyorsanız tekniği başarıyla uyguladınız demektir.

Bellek güçlendirmek için kullanabileceğiniz bu tekniği ve bellek hakkında çok daha fazla bilgiyi Doğan Cüceloğlu'nun "İnsan ve Davranışı" adlı kitabında bulabilirsiniz.

Yararlanılan kaynaklar: Cüceloğlu, D. (2013). İnsan ve Davranışı. Remzi Kitabevi

İlginizi çekebilir: Eğlenirken Öğreten Uygulama TRT Bil Bakalım